Atatürk Dönemi Dış Politika

Türk boğazlarından geçiş düzeni 1453-1841 arasında Osmanlı Devleti’nin mutlak egemenliği altındayken 1841 yılında akdedilen Londra Boğazlar Sözleşmesi ile Osmanlı Devleti, boğazlar üzerinde barış zamanındaki rejimini tek taraflı iradesi ile düzenleme hakkını yitirmiş; boğazlar uluslararası bir statü kapsamına girmiştir. Bu sözleşmeden sonra sırasıyla Paris (1856), Londra (1871) ve Berlin (1878) antlaşmalarına …

Birinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye, Milletler Cemiyeti’ne katılmasıyla başta İngiltere olmak üzere Avrupa’nın ilgisini çekmiştir. Ancak örgütün İngiltere’nin denetiminde olması ve Türkiye’nin aleyhine kararlar alması, başta Sovyetler Birliği olmak üzere bazı ülkelerin sıcak bakmamasına neden olmuştur. Türkiye, 1932’de Silahsızlanma Konferansı’nda resmi olarak MC üyeliğini talep etmiştir. Milletler Cemiyeti Konseyi’nin 1932 …

Bu dönemdeki diplomatik temaslar, eğitim alanındaki gelişmeler ve ekonomik meseleler, Türk-Fransız ilişkilerinin temelini oluşturmuştur. Bu dönemde Türk-Fransız ilişkileri, Lozan Antlaşması’nın imzalanmasının ardından olumlu bir seyir izlemiştir. Lozan Antlaşması, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin temelini atmış ve Türk devletinin uluslararası alanda tanınmasına büyük katkıda bulunmuştur. Yabancı okullar meselesi, bu dönemin önemli …

Bu dönemde Erzurum, Sivas ve Erzurum kongrelerinde belirlenen ana hatlar çerçevesinde Türk dış politikasının temelleri atılmıştır. Ana hedef, Misakımillî politikasına uluslararası destek ve maddi kaynak sağlamak olmuştur. Dönemin koşulları içinde, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde ve Ankara’da iki ayrı hükûmet bulunmaktaydı. Bununla birlikte, siyasi rekabetin yanı sıra diğer ayrılıklar da mevcuttu. Ankara …

Akdeniz için Birlik (AiB) Avrupa ve Akdeniz Havzası‘ndan 43 ülkenin yer aldığı hükûmetler arası bir kuruluştur: Avrupa Birliği‘nden 28 üye devlet ve Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa‘dan 15 ortak Akdeniz ülkesini kapsar. Birlik, 1995’te kurulan ve Barselona Süreci olarak bilinen Avrupa-Akdeniz Ortaklığı’nı güçlendirme amacıyla Temmuz 2008’de Akdeniz için Paris Zirvesi’nde oluşturulmuştur. Birliğin amacı, …

Lozan Antlaşması’nda ve ek olarak akdedilen Lozan Boğazlar Sözleşmesi’nde Türk boğazlarından gerek barış gerekse savaş zamanında ticaret gemilerinin, sivil uçakların, savaş gemilerinin ve savaş uçaklarının denizden ve havadan geçiş serbestisi kabul edilmiş; boğazların kıyıları ve kıyıdan itibaren içeriye doğru 15-20 kilometrelik bir bölge, İmralı Adası dışında Marmara Denizi’ndeki bütün adalar …

Atatürk 1930 da diyor ki : “Dış siyasetimizde sulh ve iyi münasebetler gayesi, samimiyetle takip olunmaktadır. Ümid ederim ki, beynelmilel münasebetlerde dostluklara vefakâr olan ve hiç bir milletin aleyhinde bulunmayan açık ve salim meslek ve zihniyetimiz gittikçe daha iyi anlaşılmaktadır”. Türkiye Büyük Millet Meclisinin, memleketin bir kısımının düşman istilâsı altında …

Birinci Dünya Savaşı dünyanın o güne kadar gördüğü en büyük çapta yıkım ve acıları yaşattı. Dünyada böyle bir savaş ile tekrar karşılaşmamak için adalet, barış, hukuk ve eşitlik temelli uluslararası adımlar atılması beklentisi kuvvetlendi. Sürekli barışın sağlanmasına yönelik 1815’ten itibaren var olan çabalar ilk kez güçlü bir karşılık buldu. Amerika …

Atatürk büyük bir Türk Milliyetçisidir. Atatürk kendisinin Türklüğüyle iftihar ettiği gibi, Türklüğü ve Türk Milliyetçiliğini, Türk Milleti’nin başlıca iftiharı haline getirmeye çalışmıştır. Atatürk Türk Milletine ve Türklüğe olan bağlılığı ve inancını her fırsatta dile getirmiş ve Milliyetçilik ilkesini içte olduğu gibi dış politikada da ön palan çıkarmıştır. “Benim hayatta yegane …

Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus mübadelesi sorunu Balkan Savaşları sırasında ortaya çıkmıştı. Savaşın sonunda iki ülke arasında bu konuyla ilgili bir antlaşma yapılmışsa da Birinci Dünya Savaşı nedeniyle nüfus değişimi yapılamamıştı. Birinci Dünya Savaşından sonra Anadolu’da başlayan Türk-Yunan savaşının Yunanlılar tarafından kaybedilmesinden sonra Anadolu’dan Yunanistan’a Rum göçü başladığı gibi, Yunanistan’dan …